Hoe leg ik veilig elektriciteit aan in mijn badkamer

Hoedoe door: Cindy Kamstra

Bekijk het profiel van Cindy Kamstra
Aantal Hoedoes: 86

Benodigdheden

• Kennis van de werking van elektriciteit
• Ervaring met het werken aan elektrische installaties
• Spanningsmeter
• Gereedschappen en materialen, allemaal goed geïsoleerd en/of geaard

Stappen

1. Zoek een vakman voor het grote werk

   Moet je hele badkamer (opnieuw) voorzien worden van elektrische leidingen, bedrading en aansluitingen? Dan kun je dat het beste aan een elektricien of installateur overlaten. Die weten precies hoe het moet en hoe het zit met regels, veiligheidseisen en goedgekeurde materialen.

   Op Werkspot.nl kun je precies omschrijven wat er moet gebeuren, waarna vakmensen kunnen reageren met een passend aanbod. Kijk ook altijd even of degenen die reageren zijn aangesloten bij een branchevereniging, zodat je verzekerd bent van kwaliteit en de mogelijkheid hebt om eventuele klachten, tijdens de werkzaamheden of achteraf, voor te leggen aan een geschillencommissie.

2. Doe kleine klusjes eventueel zelf

   Hoeft er alleen een stopcontact of lichtschakelaar toegevoegd, vervangen of verplaatst te worden, dan kun je eventueel zelf aan de slag. Maar als je nog nauwelijks of geen ervaring hebt met klussen in huis, kun je ook daar beter niet in je eentje aan beginnen. Zoek er liever iemand bij die je kan uitleggen hoe je te werk moet gaan en die je kan begeleiden, of eventueel de klus over kan nemen als het voor jou toch te moeilijk is.

3. Controleer of je een aardlekschakelaar hebt

   Omdat water en elektriciteit nu eenmaal een fatale combinatie vormen, gelden er voor elektrische installaties in de badkamer strenge regels en eisen.

   Om te beginnen moet je uitzoeken of jouw huis over een aardlekschakelaar beschikt. Zo’n schakelaar schakelt de stroom uit bij kortsluiting en overbelasting. Hij zit in de meterkast en kan eruitzien als een grote schakelaar, maar het kan ook een draaiknop zijn.
   

   Als je huis oud is, kan het zijn dat je geen aardlekschakelaar kunt vinden. Waarschijnlijk heb je er dan ook geen. In dat geval mag je in de badkamer geen gewone stopcontacten, schakelaars of dimmers plaatsen. Een speciaal beveiligd scheerstopcontact mag wel, maar dat moet minstens 60 centimeter vanaf de kraan zitten. Een trekschakelaar voor je wasmachine is ook toegestaan, mits hij minimaal 2,5 meter hoog en minstens 60 centimeter vanaf het bad, de douche en de wastafel zit.
   

   Heb je wel een aardlekschakelaar, dan is er meer mogelijk, maar kun je nog steeds niet zomaar overal in je badkamer een stopcontact of schakelaar plaatsen. 

4. 

   Neem de zones in acht

   Ook als je wel een aardlekschakelaar hebt, zul je strenge veiligheidseisen in acht moeten nemen. De badkamer wordt daarvoor ingedeeld in zones:

   • Zone 0: de badkuip of douchebak zelf.
   • Zone 1: de ruimte van 0 tot 2 meter 25 boven bad of douchebak.
   • Zone 2: de ruimte tot 60 centimeter naast de badkuip of douchebak. Zone 2 is 2 meter 25 hoog. Ook het plafond boven zone 1, dat hoger is dan 2 meter 25, bevindt zich in zone 2.
   • Zone 3: de rest van je badkamer. Ook het plafond boven zone 2 valt in zone 3, als het hoger zit dan 2 meter 25 vanaf de vloer, tenminste.
   • Heb je een open douche (dus een douche die niet van de rest van de badkamer gescheiden is door een douchecabine), dan geldt voor jouw badkamer een verruimde zone 1: een straal van 1 meter 20 rondom de douchekop.

   Stopcontacten en schakelaars mogen alleen in zone 3 worden geplaatst. Een stopcontact of lichtschakelaar vlak naast je douchecabine mag dus niet, er moet altijd minstens 60 centimeter tussen zitten. Ook moeten je stopcontacten, dimmers en schakelaars altijd voorzien zijn van randaarde.

5. Schakel de stroom uit voor je begint

   Schakel altijd eerst de stroom uit. In principe hoef je alleen de groep uit te schakelen waartoe de badkamer behoort. In moderne installaties hoef je daarvoor alleen maar een schakelaar op de betreffende zekering(en) om te zetten. Heb je nog ouderwetse stoppen, zet dan eerst de schakelaar van de betreffende groep uit. Daarna draai je de bijbehorende stop er helemaal uit en legt die even aan de kant.
   

   Test voordat je aan het werk gaat of de stroom er echt af is. Niet alleen door het licht aan te doen, maar ook door met een deugdelijke spanningsmeter te controleren of er echt nergens in het gebied waar je gaat klussen meer spanning is.

6. Gebruik de juiste lampen en apparaten

   Welke lampen en apparaten je mag gebruiken in elke zone hangt af van de mate van waterdichtheid. Die kun je bepalen met behulp van de zogeheten IP-code op de verpakking, die bestaat uit de letters IP gevolgd door 2 cijfers. Het tweede cijfer is daarbij de aanduiding voor hoe waterdicht een lamp of apparaat is. Dit zijn de mogelijkheden:

   • De IP-code eindigt op 7. Apparaten en lampen met deze aanduiding zijn bestand tegen onderdompeling, en dus geschikt voor zone 0.
   • De IP-code eindigt op 5. Deze apparaten en lampen zijn bestand tegen waterstralen (maar dus niet tegen onderdompeling) en mogen gebruikt worden in zone 1.
   • De IP-code eindigt op 4. Apparaten en lampen met deze code zijn bestand tegen waterspetters (maar dus niet tegen meer dan dat). Ze mogen gebruikt worden in zone 2, en natuurlijk ook in zone 3.

    

7. Houd je eigen veiligheid in de gaten

   Ook al heb je de stroom uitgezet toen je begon en weet je zeker dat er geen spanning meer op de aansluitpunten en bedrading staat, dan nog moet je bij klussen met elektra de nodige veiligheidsmaatregelen in acht nemen:

   • Draag isolerende schoenen, voorzien van rubberen zolen.
   • Zorg ervoor dat je handen helemaal droog zijn. Je kunt voor de zekerheid ook nog isolerende handschoenen aantrekken.
   • Zorg ook dat de oppervlakken die je aanraakt (vloer, muren, eventuele huishoudtrap, enzovoort) droog zijn.
   • Gebruik goed geïsoleerd gereedschap.
   • Gebruik alleen materialen met een CE-keurmerk.

Do's

• Een aardlekschakelaar laten aanbrengen als je er geen hebt. Laat dit door een vakman doen.
• Voordat je begint een tekening maken van hoe de leidingen lopen en wat je precies wilt gaan doen.

Don'ts

• Sleutelen aan de elektrische installatie als je geen idee hebt van hoe die precies werkt.
• Spanning op een elektriciteitsleiding zetten die nog niet is afgewerkt.

Bron