Hoe kies ik de juiste houtkachel voor mijn woonkamer

Hoedoe door: Merel van der Lande

Bekijk het profiel van Merel van der Lande
Aantal Hoedoes: 50

Benodigdheden

• Internet
• Telefoon
• Een mooie plek in huis

Stappen

1. Ga je voor romantiek, warmte of allebei?

   Voordat je een houtgestookte haard of kachel aanschaft, is het slim om te bedenken waarvoor je hem wilt gebruiken. Een open haard schaf je alleen aan voor de sfeer. Als warmtebron is deze namelijk ongeschikt, omdat zo’n 90 procent van de warmte verloren gaat via de schoorsteen. Een gesloten houtkachel is wel te gebruiken om een ruimte te verwarmen. Moderne exemplaren hebben vaak een glazen deurtje, zodat je alsnog van het knappende haardvuur kunt genieten.

2. Laat je huis checken

   In principe kan een houtkachel in iedere woning worden geplaatst. Belangrijk is dat je eerst een installateur raadpleegt. Deze kan kijken of de uitmonding van het rookkanaal aan de eisen voldoet en of er voldoende toevoer is van zuurstof. Onze woningen zijn steeds beter geïsoleerd. Kieren bij ramen en deuren behoren tot het verleden, waardoor minder buitenlucht de woning binnenkomt dan vroeger. Gelukkig is dat makkelijk op te lossen met roosters boven de ramen en een mechanisch ventilatiesysteem.
   Heb je een bestaand stenen rookkanaal in huis? Laat deze dan eerst inspecteren door een erkende schoorsteenveger.

3. Bepaal de plek

   Waar je houtkachel laat plaatsen, hangt af van het gebruik. De beste plek voor een extra warmtebron of sfeerhaard is het zitgedeelte in de woonkamer. Gebruik je de kachel als hoofdverwarming, dan heb je een hogere capaciteit nodig, waardoor er meer warmte vanaf kan komen. Het is dan verstandiger om hem net buiten het zitgedeelte te laten plaatsen.

4. Kies: plaatstaal, gietijzer, tegels of speksteen

   De meeste houtkachels worden gemaakt van gietijzer of plaatstaal. Een plaatstalen kachel is goedkoper in aanschaf, maar gaat door vervorming en roest minder lang mee dan een gietijzeren kachel. Bovendien houdt staal de warmte minder lang vast. Tegelkachels en speksteenkachels blijven erg lang warm. Ze halen zelfs een rendement van 90 procent (slechts 10 procent verdwijnt door de schoorsteen naar buiten), vergelijkbaar met een gastgestookte CV-ketel. Het enige nadeel is dat ze tussen de 4.000 en 5.000 kilo wegen. In veel huizen kunnen ze daardoor alleen op de begane grond worden geplaatst. Voor wie toch speksteen op een verdieping wil, zijn er mengvormen van metaal en speksteen, die lichter zijn maar ook minder lang warm blijven.

5. Bepaal het vermogen

   Het vermogen van een houtkachel wordt uitgedrukt in kW. Dit duidt de hoeveelheid warmte aan die de kachel kan produceren. Belangrijk is dat je een vermogen kiest dat past bij de grootte van de kamer en de stookbehoefte. De houtkachel moet de warmte die het gebouw op een natuurlijke manier verliest zo precies mogelijk compenseren. Heb je te weinig vermogen, dan zal de houtkachel een ruimte niet verwarmen. Is het vermogen groter dan nodig, dan wordt vaak gesmoord gestookt, waardoor meer schadelijke stoffen vrijkomen. Hoeveel vermogen je precies nodig hebt, hangt af van de buitentemperatuur, het volume van de kamer, de plaats in huis, de geografische ligging en de isolatie. Uitgaande van een veel voorkomende situatie: bij het stoken van een houtkachel in een goed geïsoleerde kamer van 50 m² met een hoogte van 2,60 m is een haard met een vermogen van ongeveer 6 KW nodig. Raadpleeg bij twijfel altijd een installateur!

6. Bel je brandverzekering

   De meeste brandverzekeringen stellen geen specifieke eisen aan het plaatsen van een houtkachel. Wel gaan zij ervan uit dat verzekerde zorgvuldig handelt en regelmatig de schoorsteen laat vegen. Bewaar daarom altijd een bewijs van de schoorsteenveger. Soms stelt een verzekeraar wel specifieke eisen, zoals het aanbrengen van een vonkenvanger op de schoorsteen bij een rieten dak. Wil je zeker weten dat het plaatsen van een houtkachel geen probleem is, neem dan even contact op met je verzekeraar.

7. Let op het label

   Een keurmerk voor houtkachels is er niet, maar je kunt wel letten op het Rendementslabel Haarden en Kachels. Het label lijkt op het energielabel voor huishoudelijke apparaten en geeft informatie over het rendement, het vermogen en de uitstoot van koolmonoxide. Het rendement bepaalt de letterklasse: A staat voor het hoogste rendement (minstens 75 procent), F voor het laagste (minder dan 50 procent). Welke cijferklasse de kachel krijgt, is afhankelijk van de uitstoot van koolmonoxide (CO). CO-emissie klasse 1 heeft de laagste uitstoot, 4 de hoogste.

8. Kiezen & kopen

   Houtkachels zijn er in vele soorten en maten. Je kunt hem zo duur maken als je zelf wilt; de prijzen liggen tussen de 400 euro voor een eenvoudige stalen kachel en 15.000 euro voor de duurste speksteenkachel. Oriënteer je eerst eens rustig via het internet alvorens een afspraak te maken bij een verkooppunt.

9. Veiligheid voor alles

   Enkele tips om het stoken van een houtkachel zo veilig mogelijk te maken:
   • Plaats een onbrandbare vloerplaat van plavuizen, metaal of glas voor of onder de houtkachel.
   • Laat de schoorsteen minimaal één keer per jaar vegen.
   • Gebruik je paraffinebriketten, pook dan niet in het vuur. Er kan brandende paraffine aan de pook blijven steken.
   • Blus een schoorsteenbrand nooit met water, dat kan ontploffingen geven. Sluit de luchttoevoer aan de onderkant af en doof het vuur met zand.

10. Save the planet

    Houtkachels worden gezien als milieuvriendelijk, omdat hout een duurzame brandstof is. Toch is dat alleen zo als er voor iedere gekapte boom een nieuwe wordt geplaatst en als de kachel een hoog rendement heeft. Zorg dus dat het hout dat je koopt verantwoord is gekapt. En om efficiënter te stoken, kun je een houtkachel nemen die goed afsluitbaar is. Dat verhoogt de verbrandingstemperatuur, stookt dus efficiënter en vermindert schadelijke gassen in huis. Ook met stuw- en keerschotten krijg je een betere verbranding van de rookgassen, waardoor minder schadelijke stoffen vrijkomen.

Do's

• Laat je goed adviseren door een erkende installateur
• Veiligheid voor alles: check je brandverzekering en neem voorzorgmaatregelen
• Let op het Rendementslabel Haarden en Kachels

Don'ts

• Klakkeloos voor de goedkoopste kachel gaan
• Een kachel met een té groot vermogen kiezen

Bron