Hoe creëer ik teamgeest
Document acties
- Moeilijkheidsgraad: uitdagend
Hoedoe door: Marieke van Oosterhout
Bekijk het profiel van
Marieke van Oosterhout
Aantal Hoedoes: 24
Stappen
-
Verdiep je in de diverse fasen van teamontwikkeling
"Het is belangrijk dat je begrijpt via welke fasen een team zich ontwikkelt", zegt Kai. "In elke fase komen namelijk andere problemen en vragen aan de orde. Een goede coach begrijpt deze groepsdynamiek en weet hoe te handelen." Hoe een team zich ontwikkelt, is onder meer beschreven door psycholoog Bruce Tuckman. Hij gaat uit van vier fasen. In elke fase is er voor de leider een andere rol weggelegd.
-
Forming: De groepsleden observeren elkaar. Ze voelen zich nog wat onwennig, zowel tegenover elkaar als tegenover hun nieuwe rol. De aandacht is vooral gericht op de leider.
-
Storming: De fase van conflict en chaos. Verschillen, irritaties en conflicten tussen teamleden komen aan de oppervlakte omdat elk teamlid eigen standpunten en belangen nastreeft. Soms geeft dit meningsverschillen en zelfs openlijke conflicten. Ook worden in deze fase de contouren van de groepsrollen duidelijk.
-
Norming: De groepsleden beginnen elkaar beter te begrijpen; conflicten maken plaats voor verbondenheid. De samenwerking komt op gang. Ieder teamlid wordt zich er meer en meer van bewust dat hij de anderen nodig heeft om resultaten te bereiken.
-
Performing: In deze fase straalt het team verbondenheid, creativiteit en efficiëntie uit. Meningsverschillen worden aanvaard. Iedereen werkt in de eerste plaats voor het welzijn van het team.
Teamvorming is in de visie van Tuckman geen lineair proces waarin de fasen successievelijk worden doorlopen. Door allerlei factoren kan een goed functionerend team weer terugvallen in een vorige fase. Als coach moet je dat goed in de gaten houden en ingrijpen als dat nodig is.
-
-
Formuleer gezamenlijk de doelstellingen
De tweede stap is duidelijkheid scheppen over het doel van het team en de koers die je gaat varen. Ook de rolverdeling binnen het team moet duidelijk worden. Laat de teamleden meepraten en geef ze de ruimte om hun ideeën te spuien. Kai: "Het doel mag best ambitieus zijn, maar moet wel binnen de mogelijkheden van het team liggen. Een onhaalbaar doel werkt niet motiverend. Door gezamenlijk doel en koers te formuleren, creëer je betrokkenheid en verantwoordelijkheid."
-
Formuleer gezamenlijk de kaders
Nadat je het doel, de koers en de rolverdeling hebt vastgesteld, formuleer je samen met het team een aantal basisregels die voor iedereen aanvaardbaar zijn en waaraan zij allemaal hebben bijgedragen. "In de situatie van Jong Oranje kun je dan bijvoorbeeld denken aan gezond eten en dat je ervoor zorgt dat je op tijd op de training verschijnt", legt Kai uit. Iedereen moet erover eens zijn dat de regels moeten worden nageleefd. Toets regelmatig of deze regels worden nageleefd en of dat ze gewijzigd of bijgesteld moeten worden.
-
Ken jezelf en je teamleden
Hoe communiceer jij? Wat zijn jouw valkuilen? Inzicht in je eigen functioneren is een voorwaarde om anderen goed te kunnen begeleiden en ondersteunen. Maar dat is niet het enige: je zult ook je teamleden goed moeten kennen om - zowel het gehele team als het individu - op de juiste manier te kunnen coachen. Kai: "In de sportwereld wordt daarbij veel gebruik gemaakt van Action Typing om persoonlijkheid en voorkeursgedrag inzichtelijk te maken, waardoor fysieke, mentale en emotionele kenmerken van de speelster en jouw manier van coachen en trainen op elkaar afgestemd kunnen worden. "Ook bij het oplossen van conflicten tussen teamleden kan dit model van pas komen; vaak liggen hier karakterverschillen aan ten grondslag. Door die verschillen concreet te benoemen, kan eerder acceptatie worden bewerkstelligd."
-
Heb voortdurend oog en oor voor je team
Onderlinge waardering, vertrouwen en respect zijn belangrijke voorwaarden voor de sfeer binnen een team. "Als coach moet je voortdurend oog hebben voor wat binnen het team leeft. Ga regelmatig in gesprek met je team, maar voer ook individuele gesprekken met de afzonderlijke teamleden. Bespreek onderlinge conflicten en onenigheden", aldus Kai.
Do's
- Ken jezelf. Als je jezelf kent, kun je een ander beter leren begrijpen.
- Vind je openheid en eerlijkheid belangrijk in je team? Zorg dan dat je zelf van begin af aan ook open en eerlijk bent naar je team. Goed voorbeeld doet goed volgen.
- Kijk naar iemands sterke punten en ontwikkel die. Focus niet op zijn zwakke kanten.
Don'ts
- Kijk niet alleen naar het resultaat, het proces ernaartoe is minstens zo belangrijk.
- Maak jezelf niet belangrijker dan het team. Zij moeten het doen
