Persoonlijke hulpmiddelen
Home » Natuur & milieu » Hoe blus ik veilig een brand

Hoe blus ik veilig een brand

Document acties
  • Tijdshoeveelheid 1 minuut
  • Moeilijkheidsgraad: goed te doen
Je moet er niet aan denken dat je eigen huis of auto in brand staat. Al je spullen kwijt. Of erger: mensen raken gewond. Veel brandjes in en om het huis blijven gelukkig beperkt. Brand is niet zo ongrijpbaar als het lijkt. Het is nogal een veeleisend verschijnsel. Ten eerste is er brandstof nodig, een materiaal dat vlam kan vatten. Gelukkig branden de meeste materialen niet zomaar. Ze moeten eerst erg heet worden. De tweede eis voor het ontstaan van brand is daarom warmte. Ten slotte heeft vuur altijd zuurstof nodig. Zonder zuurstof kan een brandstof nog zo heet zijn, er zal geen brand ontstaan. Een brand blussen is nu relatief eenvoudig: haal één van deze drie zaken – brandstof, warmte of zuurstof - weg en de brand dooft. Blussen met water bijvoorbeeld koelt de brandstof zodanig af dat er niet genoeg warmte meer is om te branden. Blussen met een deken haalt de zuurstof weg, net als het deksel op een brandende pan doen of blussen met poeder.

Hoedoe door: Bastienne Wentzel

Bekijk het profiel van Bastienne Wentzel
Aantal Hoedoes: 59


Benodigdheden

  • Brandblusser
  • Blusdeken
  • Deksel
  • Water

Stappen

  1. Bereid je voor

    Zoals bij alle calamiteiten kun je veel brandschade voorkomen door van te voren eens na te denken wat je moet doen als er brand uitbreekt. In de paniek van een brand heb je daar geen tijd voor. Waar hangen de brandblussers in gebouwen of vervoermiddelen waar je vaak bent? Waar zijn de nooduitgangen? Welke deuren kunnen goed dicht om een brand te beperken tot één ruimte?

  2. Wat brandt er eigenlijk?

    Zie je ergens vlammen of rook uit komen, dan is het een kwestie van snel handelen. Maar niet té snel. Denk eerst even goed na. Hoe groot is de brand? Kun je dit nog zelf blussen? Twijfel je of je het zelf kunt blussen, bel dan onmiddelijk de brandweer. Veel branden lopen uit de hand omdat mensen te lang zelf proberen te blussen.

    Is het een klein brandje, ga dan vervolgens na wat er brandt. Dit is belangrijk voor de manier van blussen die je gaat toepassen.  

    A vaste stof – hout, papier, textiel

    B vloeistof – benzine of diesel, terpentine

    C gas – aardgas uit het fornuis of butaan uit de campinggaz-fles

    D metalen – magnesium, natrium

    F vetten - frituurvet 

    De letters van deze categoriën staan ook op brandblussers. Met een brandblusser geschikt voor categorie A kun je geen brand blussen in de frituurpan. Dat kan zelfs gevaarlijk zijn. Kijk eens om je heen op je werk, in het openbaar vervoer, in het clubhuis of thuis wat er op de diverse brandblussers staat. Kijk ook of de brandblussers elk jaar gecontroleerd zijn.

  3. Blus een brandje met water

    De meest voorkomende brandjes in huis worden veroorzaakt door de brandende peuk in de prullenmand of in bed. Dit is gelukkig prima met water te blussen. Let op dat er geen electriciteit in de buurt is. In dat geval kun je beter voor zand kiezen. Ook een goede methode voor een prullenmand is afdekken met een blusdeken. Je neemt dan de zuurstof weg van de brand. Let op dat hetgeen geblust moet worden geheel in de deken gewikkeld moet kunnen worden. Een blusdeken is speciale deken van wol, glasvezel of kevlar. Je kunt ook een gewone deken gebruiken maar die moet van 100% wol zijn. Andere materialen zijn ongeschikt en gevaarlijk.

  4. Blus een brandje in de frituurpan

    De frituurpan is veel te heet geworden en ontbrandt spontaan. Een flinke steekvlam is het resultaat. Blijf vooral rustig! Zet de afzuigkap uit. Pak een deksel van metaal met een doek of ovenhandschoen beet en leg die snel van je af op de pan (niet gooien!). Trek de stekker eruit of draai het gas dicht.

    Helpt dit allemaal niet dan kun je blussen met een blusdeken of eventueel een vochtige dweil (er mag geen water vanaf druppelen!). Gooi nooit water in een frituurpan! Je krijgt een enorme steekvlam en het brandende vet drijft op het water alle kanten op. Er bestaan wel schuimblussers voor een brand in een frituurpan maar niet alle zijn geschikt voor deze klasse. Als je een brandblusser wilt gebruiken voor frituurvet kijk dan goed of die wel geschikt is voor klasse F.

  5. Blus een autobrand

    De meest gebruikte brandblussers voor een autobrandje zijn de zogenaamde ABC-poederblussers. Die zijn dus geschikt voor vaste stof, vloeistof en gasbranden, zo’n beetje alles wat in de auto en onder de motorkap kan branden. Komt er rook of vlammen onder de motorkap vandaan, laat die dan dicht. Een grote bel verse zuurstof kan een steekvlam opleveren. 

    Zorg dat je met de wind mee kan blussen. Spuit met stoten door de grille heen en kijk steeds of de poging effect heeft. Kun je de vlam zien, richt dan op de onderkant van de vlam het dichtst bij je en blus van voor naar achter en van links naar rechts

  6. Blus een persoon

    Staat er een persoon in brand, vind dan zo snel mogelijk een blusdeken of iets anders om de persoon in te wikkelen. Richt nooit een brandblusser op een persoon! Het blusmateriaal is verstikkend en veroorzaakt bij sommige blusmiddelen ernstige verwondingen. Richt ook geen waterstraal op een persoon en gooi geen water over hem heen als er nog vlammen zichtbaar zijn. Het kan zijn dat er vet of benzine brandt. Dan maak je de brand met water alleen maar erger.Zet iemand pas onder een zachte straal koud water als de vlammen zijn gedoofd.

Do's

  • Blus altijd van je af en met de wind mee, anders slaan de vlammen in je gezicht

Don'ts

  • Een brandende gasleiding blussen; het gas kan zich ongemerkt verspreiden en elders exploderen. Draai eerst de gaskraan dicht of laat anders branden.
  • Water gebruiken om een brandende frituurpan te blussen
  • Een brandblusser op een persoon richten
  • Een brandend persoon blussen met water

Bron