Hoe kom ik aan de juiste keukenspullen

Hoedoe door: Janine Bruinooge

Bekijk het profiel van Janine Bruinooge
Aantal Hoedoes: 34

Stappen

1. Koop een goed fornuis

   Bij het op orde brengen van onze keukeninventaris denken we gelijk aan een goede set messen of een mooie wok. We vergeten gewoonweg het gereedschap dat we het meest gebruiken, datgene dat zorgt dat we überhaupt kunnen koken: het fornuis. Goed koken begint met het hebben van een goede warmtebron. Schaf daarom niet zomaar een fornuis aan, maar verdiep je van tevoren in de voor- en nadelen van de verschillende soorten: gas, keramisch, elektrisch of inductie. De meeste professionele koks zweren overigens bij het koken op gas. Jamie Oliver: “Het geeft op een veel voorspelbaardere manier warmte af dan keramische of elektrische kookplaten, het is veel makkelijker te controleren en je kunt altijd precies zien wat er gebeurt. Dus als je een goede kok bent, haal je een gasfornuis in huis!”

2. Investeer in messen

   Bij alles wat je in de keuken doet heb je je handen nodig, maar met stip op nummer twee van meest gebruikt gereedschap staat het mes. Het liefst zou je voor ieder doel – hakken, snijden, schillen – een apart mes hebben. Dat kan, maar dan ben je al gauw tientallen euro’s kwijt. Met een goed koks-, office- en broodmes kom je echter al een heel eind. Een koksmes is geschikt voor alle hak- of snijwerk, van zware stukken vlees tot de fijnste kruiden. Een koksmes met een lemmet (het platte deel van het mes met de snijrand) van 20 -25 cm leent zich goed voor huishoudelijk gebruik. Een officemes is het kleine broertje van het koksmes en kun je gebruiken voor het schillen, schrapen en in plakjes snijden van kleine vruchten en groente. Het lemmet moet kort zijn: ongeveer 8 – 10 cm. Met een broodmes kun je – hoe voorspelbaar – prima brood snijden en andere zachte etenswaren met harde kost of vel. Het broodmes herken je aan het lange, gekartelde lemmet.
   
   Keukenmessen zijn verkrijgbaar in verschillende kwaliteitsklasses. Helaas geldt voor messen meestal: hoe duurder, hoe beter. Voor het aanschaffen van keukenmessen kun je het beste naar een goede kookwinkel gaan en je daar uitgebreid laten informeren over de verschillende merken. Vraag naar de samenstelling van het staal (waarvan het lemmet is gemaakt), bekijk de aanhechting aan het heft en voel hoe het mes in de hand ligt.
   
   Om lang te kunnen genieten van je messen is het belangrijk dat je ze goed onderhoudt. Informeer hiernaar bij je aankoop. Een aanzetstaal waarmee je messen kunt slijpen, komt onder andere goed van pas.

3. Ken de handige kleine snij-, knip- stamp- en boorgereedschappen

   Niet ieder ingrediënt laat zich even makkelijk bewerken met een mes. Gelukkig zijn er tig kleine keukengereedschappen die je uit de brand kunnen helpen. Ook hiervoor geldt: kwaliteit heeft een prijs, maar de investering is het waard.

   • Dunschiller: Er zijn allerlei soorten verkrijgbaar. Je hebt bijvoorbeeld schillers speciaal voor asperges of tomaten, maar ook die geschikt zijn voor algemeen gebruik. Koop in ieder geval een die geschikt is voor allerlei groenten. Let bij het uitzoeken in ieder geval op de scherpte van het mes en de grip van het handvat. Chef-kok Jamie Oliver zweert bij de U-vormige schiller: “Een goede kwaliteit U-vormige dunschiller is een godsgeschenk in de keuken als je groente moet schillen, Parmezaanse kaas moet schaven of dunne plakjes venkel of asperges wilt snijden. Het is echt een geniaal stuk gereedschap waarmee je snel en precies kunt werken.”
   • Keukenschaar: Nee, dit is niet een willekeurige schaar die toevallig in de keukenlade ligt. Een echte keukenschaar heeft namelijk langere messen dan de bekende huishoudschaar. Met die messen, waarvan één meestal gekarteld is, kun je bijvoorbeeld gemakkelijk kip knippen, vinnen van vis verwijderen of gedroogd fruit in kleine stukjes opdelen. Ga bij het kopen na of de messen gesmede zijn en gemaakt zijn van roestvrij staal. Scharen die je uit elkaar kunt schroeven hebben als voordeel dat je de messen goed kunt schoonmaken en slijpen.
   • Blikopener: Zelfs de echte culies gebruiken weleens wat uit blik. Om van het openen geen avondvullend karwei te maken, heb je een goede blikopener nodig. Een die gemakkelijk in de hand ligt en waarmee je in een voortgaande beweging een blik kunt openen. Probeer ook te achterhalen of een blikopener veilig is: wat voor een randen hij achterlaat.
   • Kurkentrekker: Wijn en spijs kan niet alleen een prachtcombinatie aan tafel zijn, maar ook in de keuken. Voor het openen van een fles komt een kurkentrekker goed van pas. Ook op het gebied van kurkentrekkers heb je keuze uit een ruim assortiment. De meest eenvoudige heeft slechts een handvat en een helixvormig metalen draad, maar er zijn ook kurkentrekkers die werken op luchtdruk of elektriciteit of waarmee je de kruk verwijdert met een hefboomsysteem. Stap een goede wijnzaak of kookwinkel binnen en laat je informeren en kies uiteindelijk gewoon voor de kurkentrekker die jij het fijnst vindt.
   • Boor: Wie regelmatig een appeltaart of een lekker fruitdessert maakt, weet hoe vervelend het kan zijn om alle klokhuizen met een mes te moeten verwijderen. Dat moet toch makkelijker en sneller kunnen? Inderdaad, met een boor. In de meeste winkels vind je de appelboor. Hiermee kun je appels en peren ontdoen van hun klokhuis. Voor grotere ingrediënten – zoals courgettes en aubergines - is die helaas minder geschikt. Wil je daarvan de zaden en pitten verwijderen, dan heb je de langere groenteboor nodig. Deze vind je in de kookwinkel.
   • Vijzel: Kruiden en specerijen kunnen het verschil maken in een gerecht. Het fijnstampen en mengen ervan, doe je met een vijzel. Je kunt kiezen uit verschillende groottes en materialen. Hou bij het maken van een keuze in je achterhoofd dat het mengen van veel kruiden makkelijker gaat in een wat groter formaat en voor het fijnstampen stevig materiaal is vereist. Een mooie granieten vijzel is een goede optie. Je vindt ze onder andere bij de toko voor meestal niet al te veel geld.
   • Rasp: Het handigste is om een metalen rasp te kopen die gemaakt is van roestvrij staal. Die is stevig en gaat lang mee. Een rasp in de vorm van een blok heeft als voordeel dat je er zowel fijn als grof mee kunt raspen; het heeft verschillende snijoppervlakken. Nadeel is dat ‘ie lastig is om aan de binnenkant schoon te maken en zich niet makkelijk laat opbergen; past niet in de keukenlade. Bij vlakke raspen heb je die problemen niet. Je kunt er daarom ook voor kiezen om meerdere vlakke raspen te kopen, variërend van een rasp met een fijn snijoppervlak tot een met een grof.

4. Gebruik stevige snijplanken

   Om al dat hak-, stamp- en snijwerk te kunnen verrichten, heb je een snijplank nodig. Het lekkerste snijden doe je op een plank van hout, een stevige, een van minstens 4 cm dik. Voor het snijden van rauw vis en vlees kun je het beste een plank aanschaffen van polyethyleen oftewel kunststof. Deze kun je namelijk met bleekmiddel of kokend water steriliseren. Helaas hangt ook aan een goede plank een pittig prijskaartje. Tip van Jamie Oliver: “Vraag er een voor je verjaardag!”

5. Schakel elektrische hulpjes in

   Vroeger vereiste koken heel wat meer spierkracht dan tegenwoordig; voor het mixen, malen en hakken kunnen we vandaag de dag allerlei elektrische keukenhulpjes inschakelen.
   
   Een goede vriend is de keukenmachine. Om goed snij- en mengwerk te kunnen verrichten, is een brede mengkom noodzakelijk. Verder moeten de snijbladen scherp zijn en van stevig, roestvrij materiaal zijn gemaakt. Meet voordat je een keukenmachine koopt, ook de ruimte tussen je werkblad en bovenliggende keukenkastje op. Misschien past de keukenmachine, waarbij de mengkom bovenop de motor staat, niet. Je zult dan moeten kiezen voor een machine waarbij de motor naast de mengkom zit. 
   
   Voor het mengen en mixen van kleine hoeveelheden is een handmixer ideaal. Vooral voor de banketbakkers onder ons biedt dit lichte en compacte apparaat uitkomst. Koop er ieder geval een met verschillende mixsnelheden.
   
   Nog zo’n handige Harry in de keuken is de staafmixer. Deze langwerpige mixer – vandaar de naam staaf – blinkt vooral uit in het pureren van kleine hoeveelheden. Soep of babyvoeding maak je zo in een handomdraai zelf.

6. Zorg voor een set lepels

   Een goede set lepels is onmisbaar in de keuken; je kunt ermee roeren, kloppen, scheppen, schrapen en ze aflikken! Koop daarom een set lepels van verschillende groottes en vormen. Kies voor lepels gemaakt van hardhout, zoals beuken of buxus; die zijn sterk en vlekken niet. Een metalen lepel met lange steel is ook handig om te hebben. Onder andere voor het bedruipen van vlees. De traditionele, metalen pollepel en soeplepel komen eveneens in de keuken van pas. Metalen lepels kun je kopen met ophanghaak. Wel zo praktisch; ze passen vaak niet of nauwelijks in de keukenlade.

7. Koop lekker veel kommen

   Voor ieder gerecht dat je maakt heb je meerdere ingrediënten nodig. Ingrediënten die je moet snijden, stampen of mengen voordat ze de pan, wok of ovenschaal in gaan. Waar laat je ze gedurende die tussenfase? Precies, in een kom of schaal. Omdat je vaak meerdere kommen tegelijkertijd gebruikt, is het handig om in een keer een hele set aan te schaffen van verschillende formaten. Je hebt keuze uit diverse materiaalsoorten: onder andere glas, aardewerk en melamine. Professionele koks werken graag met roestvrij stalen schalen omdat die zuurbestendig zijn en geen smaken vasthouden.

8. Investeer in goede pannen

   Een pan van goede kwaliteit kan een keukenvriend voor het leven zijn. Niet alleen maken kwaliteitspannen het koken makkelijker, ze gaan – mits je ze goed behandelt – ook nog eens lang mee. Als je wilt, kun je helemaal ‘los’ gaan op het gebied van pannen en je keuken ermee volhangen. Met een goede koekenpan, braadpan, steelpan en een hoge pan om bijvoorbeeld aardappels in te koken, kom je een heel eind.

   • Koekenpan: Een goede koekenpan is er een met een dikke bodem die snel en gelijkmatig warm wordt, een goede antiaanbaklaag heeft en waarvan handvat ovenvast is. Je kunt ervoor kiezen om een basisset te kopen van twee of drie pannen oplopend in grootte: 18 cm, 20-23 cm, 25-28 cm. 
   • Braadpan: Als je gaat shoppen voor een braadpan zoek er dan een uit die je zowel kunt gebruiken op het fornuis als in de oven, maar die ook mooi staat op tafel. Een klassieker is de zware, geëmailleerde gietijzeren pan, ook wel ‘coccette’ genoemd. Veel mensen kennen ‘m echter ook als ‘Le Creuset’: de oranje-rode pan van Franse makelij die bij moeders of oma op tafel stond. Volgens Jamie Oliver kun je het beste een zo groot mogelijke pan kopen: “Een heel grote pan met dikke bodem is heel geschikt om voor dineetjes met vrienden curry’s en stoofpotten te maken en om grote hoeveelheden te koken. Echt onmisbaar in elk huishouden. En ik heb het dan niet over gewoon groot, maar supergroot.”
   • Steelpan: Handig voor het koken van een eitje, smelten van boter of het maken van saus. Je hebt keuze uit allerlei formaten en materialen. Let bij het kopen op een aantal zaken:
     
     • De grootte van de rooster van je fornuis; aan pannen die door de roosters heen vallen (te klein zijn) heb je weinig.
     • Met of zonder schenktuit; het overgieten van warme vloeistoffen gaat een stuk makkelijker en veiliger als je steelpan een schenktuit heeft.
     • Lange en hittebestendige stelen; een pan kan behoorlijk warm worden en dan is het wel zo fijn als je ‘m van het vuur kunt halen zonder je handen te branden.
     • Met of zonder deksel; als je een steelpan wilt gebruiken voor stomen, pocheren en stoven, heb je een deksel nodig.
   • Hoge pan: Ideaal voor het maken van soep of het koken van (grote hoeveelheden) pasta. Let er bij het kopen op dat de pan een goede stevige bodem heeft en stevige grepen. Veel kwaliteitspannen worden gemaakt van roestvrij staal.

9. Doe niet alles op gevoel: koop meetinstrumenten

   Een beetje van dit en een snufje van dat: bij koken kun je heel veel dingen prima op gevoel doen. Soms komt het wat nauwer en in die gevallen is het fijn als je kunt terugvallen op een aantal handige meetinstrumenten.

   • Weegschaal: Een digitale weegschaal is het makkelijkst in gebruik en het nauwkeurigst. Nadeel is wel dat hij op batterijen werkt, die om de zo veel tijd moeten worden vervangen.
   • Maatbeker: Ideaal voor het afmeten van vloeistoffen. Als je een breed model koopt, kun je ‘m ook als mengkom gebruiken. Kies voor een materiaalsoort dat hittebestendig is.
   • Kookwekker: Heel simpel, goedkoop en nuttig is dit wekkertje met draaischijf en harde bel. Het helpt je herinneren dat de met zorg bereide maaltijden op het vuur of in de oven staan. 

10. Koop een goede zeef en vergiet

    Soms wil je ingrediënten van elkaar scheiden, bijvoorbeeld de gare aardappels van hun kookvocht ontdoen. Hiervoor heb je een vergiet nodig. Neem een lekker ruim formaat, een van 29 cm, en let erop dat hij voorzien is van voetjes en een stevige rand. Verder moeten de gaten niet te groot zijn – er mogen geen erwten doorheen kunnen glippen – en gelijkmatig over het vergiet zijn verdeeld. En last but not least: een vergiet moet natuurlijk tegen vocht kunnen en dus niet gaan roesten.
    
    Sommige ingrediënten hebben de vervelende eigenschap om te klonten. Een zeef biedt uitkomst. De bolzeef is ideaal voor het zeven van bloem, poedersuiker en andere fijne poeders. Koop er een van ongeveer 24 cm doorsnee; daar kun je goed mee uit de voeten. Het is ook handig als de zeef een oor of lip heeft waarmee hij op een rand kan rusten.

11. Breid je keukeninventaris langzaam uit

    Voor iedere handeling in de keuken is er wel een gereedschap dat je kan helpen het uit te voeren. Omdat je niet alle handelingen verricht, heb je dus ook niet alle gereedschappen nodig. Laat je dus alsjeblieft niet verleiden tot het kopen van enorme sets pannen, scharen of messen als je in de kookwinkel staat. Het is zonde van je geld als je ze niet gebruikt en ze nemen alleen maar plaats in in de keuken. Verstandiger is om je keukeninventaris gaandeweg uit te breiden. Heb je opeens de smaak van het bakken te pakken? Koop dan een verzameling mooie ovenschalen en bakblikken en investeer in een goede deegroller. Ontdek je dat je een voorliefde hebt voor het bereiden van vlees, bijvoorbeeld wild en gevogelte, schaf dan eens een paar handige vleestangen aan en informeer welke fileer- en uitbeenmessen goed zijn. Een kernthermometer die je precies vertelt wanneer het vlees gaar is, kan dan ook van pas komen. Als je gek bent op salades, is bijvoorbeeld een goede slacentrifuge onmisbaar. Kortom: schaf pas een gereedschap aan als je het echt nodig hebt.

Do's

• Kies voor kwaliteitsspullen; die zijn vaak beter en gaan langer mee.
• Laat je goed informeren over de verschillende materialen en kwaliteiten voordat je spullen aanschaft.
• Ga ook na hoe je je keukenmaterialen het beste kunt onderhouden; dit verlengt de levensduur ervan.
• Breid je keukeninventaris geleidelijk uit; koop pas iets als je het echt nodig hebt.

Don'ts

• Je laten verleiden tot het kopen van enorme sets; vaak gebruik je niet alle pannen of messen en dan is zonde van je geld en de plaats die ze innemen in de keuken.

Bron

Meer uitleg

• Inductiekookplaat: elektrisch koken
• Bij deze speciaalzaak in messen kunnen ze je allerlei handige tips geven over deze scherpe keukenvriendjes.
• Blenders, keukenmachines, waterkokers: welke doen nu echt wat ze beloven op de verpakking? De Consumentenbond weet het; die test al die apparaten regelmatig. Online kun je de testresultaten raadplegen. Geen lid van de bond? Bezoek dan een grote bibliotheek bij jou in de buurt; die hebben meestal ook de verslagen van de Consumentenbond in hun collectie.