Hoe maak ik biobrandstof
Document acties
- Tijdshoeveelheid 1 uur
- Moeilijkheidsgraad: moeilijk
Benodigdheden
- zonnebloemolie
- methanol
- (alternatieven: gedenatureerde alcohol van de drogist of evt spiritus)
- natronloog (gootsteenontstopper korrels)
- flesjes met schroefdop
- thermometer
- warmhoudplaat (geen gasbrander!)
- maatcylinder of iets anders om milliliters mee af te kunnen meten
- spatel of ander metalen roerstaafje
- bekerglas of glazen pot
- water
- keukenzout
Stappen
-
Kies de soort biobrandstof
Zowel benzine als diesel kun je vervangen door biobrandstof. Het zijn wel twee totaal verschillende stoffen (en ook totaal verschillende motoren die erop rijden) dus je kunt ze niet door elkaar gebruiken. Ook de bio-versies niet. Bij beide is echter het idee erachter hetzelfde: vervang de brandstof die uit aardolie (een fossiele brandstof) wordt gemaakt door eentje die uit hernieuwbare, duurzame grondstoffen is gemaakt.
De vervanger van benzine is ethanol, ofwel gewone alcohol die ook in wijn of bier zit. Dat wordt gemaakt van suiker uit riet, mais, bieten of tarwe, of uit plantenresten, afval dus. De suiker wordt met behulp van een gist omgezet in alcohol. Deze manier om bioethanol te maken is vergelijkbaar met het proces van bier of wijn maken. Zuivere bioethanol maken is een gecompliceerd proces dat je niet thuis kunt uitvoeren.
De vervanger van diesel is plantaardige olie of een chemische variant daarvan. Dat kun je wel eenvoudig zelf maken.
-
Gebruik biodiesel uit de supermarkt
De eenvoudigste manier om biodiesel te ‘maken’ is naar de supermarkt gaan en een fles zonnebloemolie te kopen. Zolang het gehalte onder de tien procent blijft in je tank rijden alle dieselauto’s daar prima op. Daarboven ook, maar dan hebben sommige typen auto’s een verwarmingselement nodig. Plantaardige olie is namelijk iets stroperiger dan diesel. Sommige brandstofpompen kunnen daar slecht mee overweg. Sojaolie (slaolie), palmpitolie of koolzaadolie werkt ook. Maar let op! Je mag niets zomaar in je tank gooien. Je bent verplicht hierover accijns af te dragen, zelfs al zou het water zijn.
-
Maak zelf biodiesel
In Duitsland kun je bij sommige tankstations al biodiesel tanken. Dit is bijna altijd bewerkte koolzaadolie. Om het probleem van de stroperigheid op te lossen is er namelijk een chemische bewerking op losgelaten, het zogenaamde veresteren. Dit is een relatief eenvoudige chemische reactie die je zelf makkelijk op de keukentafel kunt uitvoeren.
-
Een beetje chemische informatie
Een molekuul koolzaadolie kun je je voorstellen als een stokje waaraan drie draden of staarten bungelen. Het stokje heet glycerol en de drie staarten heten vetzuren. Bij het veresteren maken we de drie staarten los van het glycerol. Voor biodiesel doen we dat met methanol, het kleine broertje van gewone alcohol. Met gewone alcohol werkt het trouwens ook. De drie vetzuurstaarten waar nu een methanol-molekuul aan vastgeknoopt zit vormen je biodiesel. De glycerol is een bijprodukt. Dit verwerkt men in de industrie verder tot bijvoorbeeld zeep. De chemische reactie heet veresteren en het produkt, vetzuur-met-methanol heet een methylester.
-
Bereid de chemische reactie voor
Zet alle benodigdheden klaar. Zorg voor een veiligheidsbril en zet die ook op als je begint. Lees van tevoren over de chemicalien die je gebruikt. In het kort: spiritus is licht ontvlambaar dus gebruik NOOIT een gasvlam voor het verwarmen in dit experiment. Enkel een elektrisch plaatje. Idem voor methanol. Beide zijn giftig dus niet opdrinken. Het beste is om (rubber) handschoenen te dragen. Natronloog is de naarste van de chemicaliën. Het is een bijtende stof die je niet op je huid moet krijgen, laat staan in je ogen of mond. Gebeurt dat toch, spoel dan (net als bij alle hier gebruikte stoffen) met zeer veel water en roep de hulp van een arts in.
-
Voer de chemische reactie uit
- Weeg 0.2 g natronloog af op een balans in het flesje.
- Voeg 8.5 ml methanol toe.
- Schroef de deksel op het potje en schud goed totdat alle loog is opgelost.
- Verwarm 50 ml zonnebloemolie voor op een temperatuur van 60°C.
- Giet deze bij de loog oplossing en sluit het flesje goed af.
- Schud krachtig gedurende een minuut.
Na enige tijd komt de biodiesel bovendrijven. Giet het af. Wat er achterblijft is glycerol met vervuiling van water, natronloog, nog wat zonneboemolie enzovoort.
Let op, de biodiesel is nog niet zuiver genoeg om in je tank te gooien (en dat zou ook illegaal zijn). Er zitten nog resten loog, water en zout in. Dit kun je verwijderen door voorzichtig wat water erbij te druppelen. Dat zakt naar de bodem en neemt de vervuiling mee. Giet de biodiesel dan weer af. Zelfs na deze zuiveringsstap raden we je af om dit materiaal als brandstof in een tank te gooien omdat je de zuiverheid niet kunt controleren. Je kunt er wel de kachel mee aanmaken.
Do's
- Draag een veiligheidsbril en doe handschoenen aan. Alcoholische loog is erg bijtend.
- Gebruik geen gasbrander of gasfornuis!
Don'ts
- Gooi niets zomaar in de brandstoftank van je brommer, motor of auto. Dit mag niet zomaar. Je moet namelijk over alles wat je in je tank gooit accijns betalen. Dat is uiteraard bij de benzinepomp al verrekend, maar bij zelfgemaakte biobrandstof nog niet.